John A. Roebling – facet, który połączył brzegi Nowego Jorku stalową wizją (i liną, rzecz jasna)

W 1806 roku, a dokładnie 12 czerwca, urodził się John Augustus Roebling, człowiek, który miał jedno proste marzenie: zawiesić coś tak wielkiego, że połączy brzegi nie tylko rzeki, ale i historii. Jego nazwisko nie krzyczy jak Eiffel czy Tesla, a szkoda, bo bez niego Nowy Jork miałby dwa brzegi i zero połączenia.

To właśnie Roebling wymyślił, zaprojektował i częściowo zbudował Most Brookliński – jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli inżynierii XIX wieku. Ale zanim powiesz „o, most, fajny, widziałem w filmie z Godzillą” – wiedz, że ten most był rewolucją w technologii, marzeniem wizjonera i… pomnikiem jego śmierci. Serio. Ta historia ma więcej dramaturgii niż niejeden sezon „Mostu nad Sundem”.

Od niemieckiego filozofa do amerykańskiego giganta inżynierii

Roebling urodził się w Prusach (dziś Niemcy), studiował filozofię u samego Hegla, ale uznał, że dialektyka to za mało i postanowił zostać inżynierem. Przeprowadził się do USA, gdzie postanowił zbudować coś, czego nikt jeszcze nie próbował – most wiszący oparty na stalowych linach, które sam zaprojektował.

Tak, dobrze czytasz. Wymyślił stalową linę nośną. Czyli coś, co dziś jest absolutnym standardem, ale w XIX wieku brzmiało jak „chcę zbudować nić pajęczą na gigantyczną skalę, która utrzyma tysiące ludzi i koni”.

Ciekawostki, które pokazują, że Roebling miał w sobie więcej odwagi niż niejeden superbohater

• Most Brookliński był pierwszym wiszącym mostem stalowym na świecie – łączącym Manhattan z Brooklynem, kiedy jeszcze nie było ani metra, ani Google Maps.
• Stalowa lina nośna była jego własnym wynalazkiem, testowanym najpierw na mniejszych mostach w Pensylwanii i Ohio.
• Roebling nie dożył końca budowy swojego opus magnum. Zginął tragicznie na samym początku – w wyniku zakażenia po tym, jak uszkodził stopę przy pomiarach fundamentów.
• Budowę kontynuował jego syn, Washington Roebling, który… również zapadł na chorobę dekompresyjną i nadzorował roboty z łóżka, a w jego imieniu pracami kierowała żona – Emily Roebling, absolutna ikona w cieniu historii.
• Most ukończono w 1883 roku, a pierwszym, który przez niego przeszedł, był… kogut (symbol szczęścia). Bo inżynierowie, jak widać, też mieli swoje rytuały.
• Dziś most Brookliński to nie tylko arteria komunikacyjna, ale też kultowy punkt nowojorskiego pejzażu, występujący w setkach filmów, zdjęć i… koszulkach.

Roebling – człowiek, który marzył w skali milowej

John A. Roebling nie był tylko inżynierem. Był wizjonerem z duszą architekta, nerwami ze stali i pasją, która przekraczała granice materiałów. Zbudował most, który nie tylko połączył dzielnice – połączył epoki. Bo wcześniej mosty budowano dla funkcji, on zbudował coś, co było także symbolem – zaufania do technologii, odwagi człowieka i siły marzenia.

Gdyby żył dziś, prawdopodobnie kierowałby zespołem w SpaceX albo projektowałby orbitale wokół Marsa. Ale że urodził się w XIX wieku – dał światu jedną z najbardziej trwałych metafor ludzkiej ambicji.